حکمت اعمال و آداب نماز - نـــــــمـاز

نـــــــمـاز

RSS |خانه |ارتباط با من| درباره من|پارسی بلاگ

اگر دوست داری که خداوند دوستت بدارد، به دنیا بی علاقه باش و اگر دوست داری مردم دوستت بدارند، هرگاه از مال دنیا چیزی به دستت افتاد، آن را به سوی آنان بیفکن [رسول خدا صلی الله علیه و آله]

»» حکمت اعمال و آداب نماز

1- فایده وضو، از بین رفتن کسالت و طرد خواب آلودگی و ایجاد نشاط است.
دل و روح را آماده ایستادن در برابر پروردگار می سازد.
در وضو شستن صورت و مسح سرو پاها واجب است؛ زیرا اینها عضوهایی است که در نماز به کار گرفته می شوند... وسائل الشیعه ج 11 ، ص.257
علاوه بر این می توان به فلسفه و حکمتهای زیر نیز اشاره کرد:
الف: وضو به معنای نظافت، شستو شو و پاکیزگی است. ما قسمت هایی از بدن را – که معمولا بیرون است – پاکیزه می کنیم.
صورت بیرون است و زودتر کثیف می شود؛ دست معمولا تا آرنج بیرون است و در مواقع معمولی بیشترکثیف می شود؛ بعد هم قسمتی از جلو سر و روی پا که بیرون است همه را تمیز می کنیم.
البته پاکیزه کردن را باید برای خدا اطاعت از دستور او انجام داد.
آمادگی جسم و روان است وضو مفتاح در باغ جنان است وضو
با آب حیات عشق، دل را شویید آئینه پاکی جهان است وضو
ب :شهید بهشتی (ره( درباره فلسفه وضو افزوده است: وضو، شستشو کردن و آنگه به مسجد و محل نماز خرامیدن است.
یک قدم به سمت پاکی معنوی برداشتن است. لذا،اگر کسی همین حالا نیز به حمام رفته باشد باید برای خدا وضو بگیرد تا یک قدم به خلوص و خدایی بودن نزدیک شده باشد» سرود یکتا پرستی» ، ص.20
ج: وضو؛ به عنوان مقدمه نماز نه تنها موجب تطهیر جسم از آلودگی ها می شود ؛ بلکه تطهیر روح را در بر می گیرد.
با وضو مؤمن احساس می کند، جسم و روحش از آلودگی گناهان و لغزش پاک شده است.
این احساس پاکی و طهارت جسمی و روحی، انسان را برای ارتباط معنوی با خدا و ورود به حالت آرام سازی جسمی و روحی از نماز آماده می سازد .قرآن و روانشناسی، ص.357
2- با این که خداوند نیازی به نماز ما ندارد برای چه نماز می خوانیم؟
خداوند بی نیاز و غنی است و نیازی به عبادت و نماز ما ندارد اما خداوند رحیم و حکیم نماز را برای بهره مندی انسان ها قرارداده است؛ زیرا:
ما انسان ها فقیرو محتاج هستیم و باید با ارتباط با خدای بی نیاز و مبدأ قدرت و کمال نیاز خود را برطرف کنیم؛ چنانچه لامپ ها با ارتباط با منبع انرژی، نور می گیرند و نور افشانی می کنند. غفلت و فراموشی یاد خدا، «موجب انحراف ما در مسیر زندگی دنیا و ارتکاب زشتی ها می شود و «نماز» مانع این غفلت و آن زشتی ها است. « ان الصلاة تنهی عن الفحشا ء و المنکر.
به همین دلیل حضرت علی(ع)فرموده اند: «ذکر الله رأس مال کل مؤمن و ربحه السلامة من الشیطان؛ یاد خدا سرمایه هر مؤمنی است و سود آن سلامت از شیطان است.»غرر حکم ح.3612
پس نماز یک وسیله دفاعی و یک مبارزه عملی با دشمن نفس و شیطانی است.
و بالاخره روح و روان آدمی که فطرتی الهی دارد با نماز و یاد خدا آرام، می گیرد و در پرتو این اطمینان و آرامش، زندگی با نشاط و سرور و آرامش خواهد داشت. «الا بذکر الله تطمئن القلوب»سوره دعد، آیه28
آنگاه کسی که نماز نخواند، در دنیا و آخرت خسارت غفلتوبی توجهیخود را خواهد دید. در دنیا قلب پر اضطراب و نا آرام، و خدای ناکرده ارتکاب زشتی ها، و رد آخرت جزای این اعمال و آن نسیان یاد خدا.
3- چرا هنگام سجده باید سر را بر روی زمین بگذاریم؟
اولاً سجده بر خاک و آنچه از زمین می باشد، نهایت خضوع و خشوع است. ثانیاً این حکم نوعی هماهنگی در عبادت برای همه ایجاد می کند و از این که برخی بخواهند با سجده بر چیزهای دیگر، نوعی امتیاز خواهی را مطرح کنند جلوگیری می کند؛ مثلاً سجده بر فرش های قیمتی و یا طلا و نقره و ...
ثالثاً ، انسان از خاک و زمین است و سجده وی علاوه بر خضوع در برابر خداوند، نشان آغاز آفرینش او از زمین و بازگشت او به خاک است و این یاد آوری جز با سجده بر خاک و زمین میسر نیست.
4- فلسفه خواندن نماز به عربی چیست؟
الف:شاید بتوان گفت به عربی خواندن نماز، بیانگر روح اتحاد در میان جوامع مسلمانان است. هر مسلمانی در هر جای عالم باشد به سوی یک قبله و با یک طریق و یک زبان با معبود خویش به راز و نیاز می پردازد و در هر دیار و کشوری که انسان مسلمان وارد شود- هر چند زبان ها متفاوت است – اما در هر مسجدی که قدم بگذارد، شیوه نیایش با خدای سبحان یکی است و این خود بهترین نوع اتحاد و همدلی را پدید می آورد.
ب:عبارت نماز، ظاهری و باطنی و آهنگی دارد که با ترجمه نماز فقط به معنای ظاهری نماز اکتفا نموده ایم.
ج:آشنایی با نماز و معنای بلند عبارات آن کار آسانی است که فرد مسلمان باید به آن اهمیت بیشتری بدهد.
5- هدف از اذان گفتن چیست؟
اذان، این سروش غیبی و این ندای آسمانی، یک اعلان عمومی و معنوی جهت آمادگی برای نماز و انجام فریضه بزرگ الهی است.
اذان ارزش و جایگاه والایی در شریعت محمدی (ص)دارد.
اذان دعوت به سوی عبادت و بندگی خدا است و مؤذن با آهنگ رسا و روح بخش، امت اسلام را به نماز و مناجات فرا می خواند.
امام رضا)ع( دربار? فلسفه و حکمت اذان می فرماید:
آن کس را که فراموش کار است، یاد آور باشد وآن کس را که غافل است متنبه سازد.
فهماندن وقت نماز، برای کسی که اشتغال دارد.مشغول به کار است
دعوت مردم به پرستش خالق و ترغیب در آن است.
اذان گو، اقرار به توحید دارد و ایمان را آشکار می سازد و اسلام را اعلان می کند و آن کس را که فراموش کرده یادآوری می نماید. من لا یحضره الفقیه، ج1 ، ص299
علاوه بر مطالب بالا، توجه و آمادگی برای نمازگزار است و در اثنای آن، زمینه استعداد پیدا می شود که انسان، با ادب بیشتر، خشوع فزون تر و عرفان عمیق تر در پیشگاه حضرت حق قرار گرفته و با معبود و محبوب حقیقی خویشتن سخن بگوید و دمساز گردد.
گل نغمه زیبای خواهی است اذان
پروانه باغ دلگشایی است اذان
محبوب تمام حق پرستان زمین
پیغام رسان روشنایی است اذان
ب: اذان موجب صفای باطن و شادی و نشاط روح است. پیامبر)ص( هنگام فرا رسیدن وقت نماز، به بلال می فرمود: ای بلال! اذان بگو و ما را با آن روح ببخش )ارحنا یا بلال(
ج:زمانی که صدای نیکوی اذان، فضا را معطر می سازد و به نماز گزاران مژده میدهد که هنگام سخن گفتن با خوا فرا رسیده است. پس آنان آماده نماز می شوند و به سوی مساجد و نماز خانه ها حرکت می کنند رسول خدا(ص)فرمود: «هر گاه مؤذن بگوید: الله اکبر»، خداوند می فرماید ای امت محمد مهیای نماز شوید و شغل دنیا را ترک کنید». مناهج الشارعین، ص180
د: قبل از اسلام مسیحیان با ناقوس، یهودیان با دمیدن در بوق ها، آتش پرستان با روشن کردن آتش و مردم را به عبادت دعوت می کردند؛ ولی اسلام آمد و به جای اینها اذان را انتخاب کرد که در آن مردم با کلمات خوب و دلنشینی به مسجدها فرا خوانده می شوند و از طرفی با شنیدن و گفتن نام خدا، پیامبر و ... آماده نماز خواندن می گردند.
ه: اذان آدمی را به یاد خدا می اندازد و با بزرگی و عظمت او آشنا می سازد؛ با گفتن «الله اکبر»به بزرگی، جلالت شأن، عظمت و توانایی خدا اعتراف می کنیم و با بیان «لا اله الا الله»، به یگانگی و بی شریکی او شهادت می دهیم.

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » علیرضا محمدزاده ( دوشنبه 87/4/31 :: ساعت 10:43 صبح )